Dokumentacja projektowa instalacji wentylacyjnej – na co zwrócić uwagę
Przepisy, normy i fachowa wiedza techniczna to niezbędne elementy przy tworzeniu projektów HVAC. Na co zwrócić uwagę, przeglądając dokumentację projektową instalacji wentylacyjnych? Taki dokument powinien spełniać wiele wymagań — tłumaczymy, jakich konkretnie.
Na co zwrócić uwagę w dokumentacji projektowej instalacji wentylacyjnej?
Zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach instalacje wentylacji powinny spełniać wiele wymagań stawianych przez aktualne przepisy, normy oraz zasady wiedzy technicznej, a zarazem obejmować nowoczesne rozwiązania, które wychodzą naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i zapewniają komfort przyszłym użytkownikom. Obecnie projektanci zwracają również szczególną uwagę na wysoką jakość energetyczną budynku oraz ograniczenie kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych.
Autor
Wojciech Łochnicki
Business Development Manager w firmie SMAY Sp. z o.o.
Magdalena Augustyniak
Kierownik Działu Wsparcia Projektowego w firmie SMAY Sp. z o.o.
Dokumentacja projektowa instalacji wentylacyjnej
Dokumentacja projektowa instalacji wentylacyjnej i jej przygotowanie odgrywa ważną rolę a ponadto ma wpływ na współdziałanie projektanta instalacji sanitarnych z architektem. Specjaliści z obu tych dziedzin współpracują, by stworzyć przestrzeń funkcjonalną o wysokich parametrach użytkowych i wizualnych. Często wykorzystują do tego coraz popularniejszy biophilic design. Następny znaczący aspekt to projektowanie w technologii BIM, która zdobywa coraz więcej zwolenników na rynku architektonicznym oraz budowlanym. Jak widać, zespół projektowy musi się zmierzyć z licznymi wyzwaniami, aby przedstawić innowacyjne rozwiązania.
Współpraca międzybranżowa receptą na powodzenie projektu
Osiągnięcie celów wymaga współpracy międzybranżowej. Firma SMAY na podstawie swojego doświadczenia na każdym etapie procesu inwestycyjnego dzieli się wiedzą z architektami, projektantami oraz rzeczoznawcami do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Informacje te dotyczą aktualnego stanu prawnego i rozwiązanych problemów technicznych, a SMAY opiera się na wielu dotychczasowych realizacjach o różnym przeznaczeniu, takich jak budynki biurowe, mieszkalne, hotele, szkoły, centra handlowe, hale przemysłowe i magazynowe, szpitale czy laboratoria.
Wsparcie ekspertów SMAY już w początkowej fazie projektu
Jednym z najistotniejszych problemów dla projektantów jest presja czasu, szczególnie w początkowej fazie prac projektowych. Dlatego decydujące są wstępne założenia; wywierają one zasadniczy wpływ na dalszy rozwój projektu, koszty inwestycji oraz koordynację z pozostałymi branżami. Przyjęty standard techniczny przełoży się na ilość powietrza oraz wielkość szachtów, a następnie na ostateczny kształt budynku.
Zespół doradztwa technicznego SMAY wspiera projektantów oraz architektów już na początkowym etapie prac. Przekazuje wytyczne odnośnie do najkorzystniejszych rozwiązań wentylacji bytowej i pożarowej dla danego obiektu. Koncepcja składa się z obliczeń w oparciu o ustalony standard, schematów sanitarnych oraz elektrycznych, opisu zasady działania systemu, jak również zestawień i informacji na temat dobranych urządzeń. Oferta SMAY obejmuje szeroki zakres produktów z wieloma wariantami montażu, dzięki czemu urządzenia dostosują się do każdego typu budynku.
Pionowe drogi ewakuacyjne – system zapobiegania zadymieniu Safety Way czy system oddymiania klatek schodowych ZODIC
Projekt systemu zabezpieczania pionowych dróg ewakuacyjnych należy zacząć od sklasyfikowania budynku pod kątem wysokości lub liczby kondygnacji, kategorii zagrożenia ludzi, a także przeznaczenia i funkcji użytkowych, które określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 r., nr 75, poz. 690) wraz z późniejszymi zmianami. Trzeba podjąć decyzję, czy będzie to system zapobiegania zadymieniu, czy też system oddymiania klatek schodowych z kompensacją powietrza w sposób mechaniczny lub grawitacyjny. Zastosowanie prawidłowego rozwiązania zapewni bezpieczną ewakuację osób z budynku w czasie pożaru, umożliwi akcję ratowniczo-gaśniczą oraz zabezpieczy konstrukcję budynku.
Dokumentacja projektowa instalacji wentylacyjnej a system zapobiegania zadymieniu Safety Way
System zapobiegania zadymieniu Safety Way składa się z jednostek napowietrzających iSWAY oraz szeroko rozbudowanej automatyki. Ma on za zadanie wytworzyć i utrzymywać nadciśnienie w zabezpieczanych przestrzeniach (klatki schodowe, przedsionki przeciwpożarowe, szyby wind). Dzięki temu nie przedostaje się do nich dym z przestrzeni, na której powstał pożar.
Projektowanie systemu różnicowania ciśnienia
Przy projektowaniu systemu różnicowania ciśnienia należy zapewnić odprowadzenie powietrza z kondygnacji objętej pożarem. Trzeba także zadbać o zachowanie określonej wartości prędkości powietrza na drzwiach kryterialnych. Pomogą w tym np. okna z certyfikowanym siłownikiem lub szacht grawitacyjny albo mechaniczny.
Standardy techniczne wykorzystywane w projektach systemów różnicowania ciśnienia
PN-EN 12101-6:2007 – Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła – Część 6: Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień – Zestawy urządzeń. Trwają również prace nad kolejną częścią EN 12101-13, z którą będziemy mieli okazję się zmierzyć w najbliższym czasie.
ITB nr 378/2002 – Projektowanie instalacji wentylacji pożarowej dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich i wysokościowych.
NFPA 92A – Standard for Smoke-Control Systems Utilizing Barriers and Pressure Differences.
System oddymiania ZODIC
System oddymiania klatek schodowych ZODIC z kompensacją powietrza w sposób mechaniczny lub grawitacyjny to zestaw urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła. Został skonstruowany na podstawie wniosków z realnych badań nad pożarami (projekt „Bezpieczna ewakuacja”, www.bezpiecznaewakuacja.pl), symulacji komputerowych CFD oraz prób dymowych. Elementami składowymi w tym przypadku są urządzenia oddymiające (klapy dymowe, wyrzutnie ścienne, okna oddymiające), kompensacja powietrza (wentylator ze zmiennym wydatkiem powietrza, drzwi, okna, czerpnie), a także automatyka i sterowanie.
Standardy techniczne wykorzystywane w projektach oddymiania klatek schodowych
CNBOP-PIB W-0003:2016 wydanie 2. z maja 2019 – Systemy oddymiania klatek schodowych.
PN-B-02877-4:2001 – Ochrona przeciwpożarowa budynków – Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła – Zasady projektowania.
VdS 2221:2007-06 Richtlinien für Entrauchungsanlagen in Treppenräumen (EAT) – Planung und Einbau (Urządzenia do oddymiania klatek schodowych. Projektowanie i instalowanie).
Wentylacja bytowa i pożarowa garaży – system Safety Car Park
Jeżeli w budynku jest garaż, należy się zastanowić, jak rozwiązać kwestię wentylacji bytowej i pożarowej na kondygnacjach, które on obejmuje. Projektanci zazwyczaj decydują się na wentylację strumieniową lub kanałową.
Wentylacja w garażu — jak ją zaprojektować?
Pracując nad projektem wentylacji w garażu, należy rozważyć wiele aspektów. Najważniejsze z nich to: określenie stref pożarowych i dymowych, liczba i lokalizacja wyjść ewakuacyjnych, scenariusz działania systemu, bilans powietrza kompensacyjnego i wyciąganego, wymagany czas ewakuacji, długość dojść ewakuacyjnych, czas podjęcia działań ratowniczych, dostęp do źródła pożaru, rozmieszczenie urządzeń oraz szachtów czy zastosowanie w garażu platform parkingowych.
Oddymianie garażu — kiedy jest konieczne?
Należy się również zastanowić nad koniecznością oddymiania garażu. Jeżeli jego powierzchnia jest mniejsza niż 1500 m2 i jest zapewniony bezpośredni wjazd lub wyjazd, nie trzeba stosować instalacji wentylacji oddymiającej (§ 277 ust. 4 WT). Także rozwój elektromobilności oraz wzrost liczby pojazdów z napędem elektrycznym stawiają przed inwestorami, architektami i projektantami wentylacji w garażach zamkniętych wiele nowych wyzwań w zakresie wentylacji.