Kontakt
dystrybutorzy
biblioteka BIM
strefa projektanta

Krajowe oceny techniczne już obowiązują!

Krajowe oceny techniczne Smay

Pierwsze KOT-y za płoty.
Nie przegap zmian w przepisach.
Co warto wiedzieć o krajowych ocenach technicznych?

Przepisy wprowadzające krajowe oceny techniczne weszły w życie. Na co powinniśmy zwrócić uwagę, kupując produkty wentylacyjne?

Po czterech latach od wejścia w życie zakończył się okres przejściowy. Dla wyrobów branży wentylacji i klimatyzacji (choć nie tylko) zaczęło obowiązywać ministerialne rozporządzenie, które obliguje producentów wyrobów budowlanych także wprowadzonych na rynek przed 1 stycznia 2017 r. do znakowania ich znakiem budowlanym B. Co za tym idzie, producenci lub ich upoważnieni przedstawiciele krajowi muszą wystawiać krajowe deklaracje właściwości użytkowych (KDWU).
Ze względu na to, że w branży wentylacji i klimatyzacji nie ma obowiązujących norm produktowych, podstawowymi i w zasadzie jedynymi specyfikacjami technicznymi, w odniesieniu do których można wystawiać KDWU, stały się krajowe oceny techniczne (KOT-y).

Procesy uzyskiwania KOT-ów mamy już za sobą i jako jedna z nielicznych, a właściwie jedyna firma w Polsce spełniliśmy wymagania rozporządzenia w pełnym zakresie wyrobów w branży. Wiemy już zatem, z czym wiążą się obecne przepisy i dlaczego należy zwracać uwagę na to, czy produkty spełniają ich wymagania. Chętnie podzielimy się tą wiedzą.

Zachęcamy do lektury!

Czym jest KOT i z czego wynika obowiązek jego uzyskania?

KOT, czyli krajowa ocena techniczna, jest udokumentowaną pozytywną oceną właściwości użytkowych zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego. Charakterystyki te zgodnie z zamierzonym zastosowaniem mają wpływ na spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty budowlane, w których zostanie zastosowany wyrób.
Obowiązek uzyskiwania przez producentów krajowych ocen technicznych wynika z:
• Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 881 z późn. zm.);
• Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U. 2016 poz. 1966 z późn. zm.).

Zasady opracowywania i uzyskiwania krajowych ocen technicznych zostały określone w:
• Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie krajowych ocen technicznych (Dz.U. 2016 poz. 1968).

Uwaga: krajowa ocena techniczna nie jest dokumentem dopuszczającym do obrotu i stosowania w budownictwie, a tylko specyfikacją techniczną w procesie oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, w oparciu o którą wydaje się krajową deklarację właściwości użytkowych.

Jakie wyroby wentylacyjne należy znakować znakiem budowlanym B?
Dla branży wentylacyjnej i klimatyzacyjnej są to wyroby z 36. grupy zestawienia, które stanowi załącznik do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, z uwzględnieniem wskazanych tam wyłączeń, tzn.
• wyrobów używanych w procesach przemysłowych;
• wyrobów do wentylacji grawitacyjnej.

Kto wydaje krajowe oceny techniczne?

Wydawanie krajowych ocen technicznych znajduje się w gestii upoważnionych jednostek oceny technicznej lub krajowych jednostek oceny technicznej. W przypadku wyrobów do wentylacji i klimatyzacji taką jednostką jest Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie.

Na jaki okres wydawane są KOT-y?

Krajowe oceny techniczne są ważne przez pięć lat. Ważność można przedłużać na kolejne okresy, jednak nie dłuższe niż pięć lat.

Jakich dokumentów należy oczekiwać w przypadku wyrobów znakowanych znakiem budowlanym?

Podstawowym dokumentem jest krajowa deklaracja właściwości użytkowych (KDWU), którą wystawia producent lub jego upoważniony przedstawiciel.
Nie ma prawnego obowiązku udostępniania KOT-ów, raportów z badań ani raportów klasyfikacyjnych. Jeżeli produkt uzyskał krajowy certyfikat stałości właściwości użytkowych (dla systemu oceny zgodności 1), także on nie musi być udostępniany.

Kto może wystawić krajową deklarację właściwości użytkowych?

Krajową deklarację może wystawić producent lub jego upoważniony przedstawiciel. Dokument powinien być podpisany imieniem i nazwiskiem osoby upoważnionej, która reprezentuje producenta lub upoważnionego przedstawiciela, wraz ze wskazaniem jej stanowiska służbowego.

Jak można zweryfikować, czy dostarczona krajowa deklaracja zawiera wszystkie prawnie wymagane informacje?

Najlepiej porównać wzór otrzymanej deklaracji ze wzorem przedstawionym w załączniku nr 2 do Rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym dla wyrobów objętych znakowaniem znakiem budowlanym.

Kto kontroluje prawidłowość znakowania wyrobów znakiem budowlanym?

Organami kontrolnymi w tym zakresie są:
• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego;
• Wojewódzcy Inspektorzy Nadzoru Budowlanego i podległe im służby.
Szczegółowe zasady dokonywania kontroli wskazują ustawa o wyrobach budowlanych oraz rozporządzenia ministra właściwego do spraw budownictwa.
W kontrolach mogą uczestniczyć także przedstawiciele UOKiK oraz służby porządkowe (np. policja).

Czy nieprzestrzeganie przepisów dotyczących znakowania wyrobów skutkuje sankcjami?

Tak – ustawa o wyrobach budowlanych szczegółowo określa zasady prowadzenia kontroli legalności wprowadzania do obrotu i/lub udostępniania na rynku wyrobów budowlanych oraz sankcji w przypadku stwierdzenia niezgodności z przepisami. Należy pamiętać m.in. o tym, że:

  • Organy kontrolne mogą dokonać szczegółowych kontroli np. w siedzibie producenta, dystrybutora i na budowie, przy czym kontrolerzy mają uprawnienia w zasadzie zbliżone do uprawnień śledczych i są chronieni jak funkcjonariusze publiczni.
  • Organy kontroli mogą pobrać i zlecić badanie próbek wyrobu. Jeżeli badanie nie potwierdzi zadeklarowanych przez producenta właściwości, koszty badania pokrywa producent.
  • Organy kontrolne mogą umieścić wyrób w publicznie dostępnym Krajowym Wykazie Zakwestionowanych Wyrobów Budowlanych.
  • Organy kontrolne mogą nakazać wycofanie części partii wyrobu lub całych partii wyrobu z rynku – nawet w przypadku produktów, które już zostały zamontowane.
  • Organy kontrolne mogą nałożyć kary finansowe – do 100 tys. zł za jeden wyrób.

Dodatkowo ustawa (na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia) przewiduje kary grzywny dla każdego, kto utrudnia lub udaremnia wykonywanie czynności kontrolnych przez właściwy organ lub pobieranie próbek wyrobów budowlanych przez ten organ.

Autorzy
systemów bezpieczeństwa
Agata Kokoszka

Manager Zarządzania Jakością
Dział Zarządzania Jakością

 

Piotr Dąbrowski
Dyrektor Zarządzania Jakością
Dział Zarządzania Jakością
Chcesz kupić nasze produkty?

Przejdź na listę dystrybutorów i znajdź dostawcę w swoim województwie.

Zainteresowały
Cię nasze rozwiązania?

Porozmawiajmy
osobiście.