Kontakt
dystrybutorzy
biblioteka BIM
strefa projektanta

Regulacja wentylacji. Nie marnuj powietrza, dostosuj instalację do zapotrzebowania

Regulacja wentylacji - 1

Regulacja wentylacji to bardzo wiele korzyści, nie tylko dla użytkownika pomieszczenia, ale także właściciela budynku. Wyobraźmy sobie instalacje ciepłej lub zimnej wody bez zaworów odcinających (tzw. kurków lub baterii). Woda płynęłaby w sposób ciągły takim samym strumieniem bez jakiejkolwiek regulacji lub możliwości jej całkowitego zamknięcia. Każdy uznałby takie rozwiązanie za całkowite marnotrawstwo i słusznie.

Podobnie z centralnym ogrzewaniem. Nie dopuszczamy myśli, że grzejnik może nie być wyposażony w zawór termostatyczny, który dostosowuje przepływ czynnika grzewczego do stale zmieniającego się zapotrzebowania na ciepło w pomieszczeniu. W przypadku wentylacji nie jest to już takie oczywiste.

Regulacja wentylacji w pomieszczeniach a zapotrzebowanie

Standardowa instalacja wentylacji mechanicznej obejmuje z reguły przepustnice regulacyjne lub regulatory CAV. Regulatory dostarczają stałą ilość powietrza zewnętrznego, wyliczoną na podstawie maksymalnej potencjalnej liczby osób, jaka może przebywać w danym pomieszczeniu. Jest to z reguły wartość 30 m3/h pomnożona przez liczbę krzeseł, jaka została zaprojektowana przez architekta (aktualnie po wycofaniu normy PN-83/B-03430/Az3 nie ma jednoznacznej wartości strumienia powietrza, który należy dostarczyć na każdą przebywającą w pomieszczeniu osobę, niemniej jednak według różnych źródeł ilość ta oscyluje wokół wspomnianych 30 m3/h, a nierzadko jest większa).

Po co marnować powietrze? Regulacja wentylacji

Instalacja taka dostarcza do pomieszczenia nieprzerwanie taką samą ilość powietrza, niezależnie od liczby przebywających tam osób. Powietrze to w okresie zimowym oraz przejściowym jest ogrzewane, a jeżeli w obsługiwanych pomieszczeniach znajdują się monitory ekranowe – obowiązkowo nawilżane. Latem natomiast przeważnie poddaje się je procesowi schładzania. Obróbka taka pochłania spore ilości energii.

Oszczędź energię – zredukuj ilość powietrza dostarczanego do pustych pomieszczeń

Jeżeli liczba osób w pomieszczeniu zmienia się znacząco w ciągu dnia, warto umożliwić redukcję ilości dostarczanego powietrza. Kiedy sytuacja tego nie wymaga, nie ma potrzeby wentylowania maksymalnym strumieniem. Regulacja wentylacji to bardzo wiele korzyści, nie tylko dla użytkownika pomieszczenia, ale także właściciela budynku.

Regulowanie wentylacji sposobem na oszczędzanie energii

Mniejsza ilość powietrza oznacza mniejsze opory w sieci kanałów oraz podzespołach centrali klimatyzacyjnej, a to przy wentylatorach wyposażonych w falowniki (aktualne Warunki Techniczne – $148,5 – stawiają wymagania, aby każdy wentylator był przystosowany do zmiany wydajności) przekłada się na znaczne oszczędności w zużyciu energii elektrycznej. Energię elektryczną oszczędzamy także w związku z mniejszą ilością produkcji chłodu w lecie oraz pary do nawilżania w zimie. Regulowanie wentylacji prowadzi do zmniejszenia się również zapotrzebowanie na energię cieplną. Zredukowany średni przepływ powietrza w danym okresie przekłada się również na oszczędność zużycia filtrów powietrza, które są jednym z podstawowych elementów centrali wentylacyjnej (klimatyzacyjnej) i podlegają okresowej wymianie.

Regulacja przepływu w wentylacji

Aby zmniejszyć ilość dostarczanego powietrza, należy każdy przewód (nawiewny oraz wywiewny) zasilający jedno pomieszczenie wyposażyć w regulator VAV (ang. Variable Air Volume). Regulator niezależnie od rozkładu ciśnień w instalacji utrzymuje stałą zadaną wartość przepływu powietrza. Wartość tę można uzależnić od stężenia CO2 w pomieszczeniu, które jest wprost proporcjonalne do liczby przebywających w nim osób. Mniej osób oznacza mniejsze zapotrzebowanie na powietrze zewnętrzne.

Stała wartość przepływu dzięki regulatorom CAV

Należy jednak pamiętać, aby wszystkie odnogi wyposażyć w regulatory. Jeśli zależy nam na niezmiennej wartości powietrza (pomieszczenia gospodarcze, magazyny, toalety), regulatory VAV zastępujemy regulatorami CAV (ang. Constant Air Volume), które w sposób mechaniczny (bez użycia energii elektrycznej) utrzymują stałą wartość przepływu niezależnie od zmieniających się warunków w sieci.

Regulacja wentylacji - 2

Różnice miedzy utrzymywaną wartością zadaną z zachowaniem 3 odcinków prostych przed urządzeniem. Regulacja wentylacji.

Regulacja wentylacji to większe możliwości

Do wyżej omawianej instalacji wentylacyjnej najlepiej nadają się regulatory, które mają duży zakres regulacji i pracują na niskich prędkościach przepływu. Mniejsze prędkości przepływu to mniejszy hałas wytwarzany przez urządzenie. To przekłada się na zredukowanie wielkości elementów tłumiących na końcach instalacji, na które przeważnie brakuje miejsca. W przypadku mniejszych instalacji z symetrycznym rozprowadzeniem sieci kanałów oraz odpowiednio dobranym regulatorem (maksymalne dławienie nie przekracza 50 Pa) można całkowicie zrezygnować ze stosowania tłumików.

Regulacja wentylacji - 3

Urządzenie ma bardzo duży zakres pracy – minimalny strumień stanowi jedynie 10% wydatku maksymalnego.

RVL-R – regulowanie wentylacji w prosty i szybki sposób

RVL-R to regulator produkcji SMAY, który w zupełności spełnia powyższe wymagania. Pracuje on na prędkościach w przedziale 0,45–5 m/s i nie wymaga stosowania odcinka prostego przed regulatorem, jak i za regulatorem. Poniższy wykres prezentuje różnice między utrzymywaną wartością zadaną z zachowaniem 3 odcinków prostych przed urządzeniem oraz przy braku zachowania odcinków prostych. Warto tu również zaznaczyć, że zarówno kształt samej zwężki (elementu pomiarowego), jak i umiejscowienie oraz forma przegrody zostały dobrane tak, aby umożliwić precyzyjny pomiar niezależnie od zachowanych odcinków prostych.

Potwierdzają to analizy CFD oraz pomiary wykonywane na normowych stanowiskach zatwierdzonych przez ITB – jedyną jednostkę w Polsce uprawnioną do wydawania Krajowych Ocen Technicznych (KOT) oraz weryfikacji poprawności składanych raportów i zawartych w nich wyników.

Regulacja wentylacji - 4

Struktura systemu iFlow.

Regulacja wentylacji, czyli jak dostosować budownictwo do oczekiwań rynku europejskiego?

Regulator RVL-R w połączeniu z systemem iFlow (System Indywidualnej Wentylacji wyprodukowany przez SMAY) doskonale nadaje się do redukcji ilości nawiewanego powietrza zależnie od liczby osób przebywających w pomieszczeniu. System ten oprócz opisanych wyżej regulatorów wyposażony jest w czujniki stężenia CO2 zintegrowane z czujnikiem temperatury, czujki ruchu oraz w centralną jednostkę sterującą. Czujnik CO2, jak wcześniej wspomniano, redukuje ilość nawiewanego powietrza. Czujki ruchu przy braku aktywności w pomieszczeniu zmniejszają natężenie przepływu powietrza do minimalnego zaprojektowanego strumienia powietrza wentylacyjnego. Można również korzystać z kalendarza, gdzie ustawiamy godziny pracy instalacji (np. zależne od CO2), czas czuwania (co oznacza mniejsze wydatki), przewietrzanie oraz wiele innych funkcji dostępnych poprzez web serwer.

Regulacja wentylacji z systemem iFlow od SMAY

System jest bardzo przyjazny w obsłudze, zarówno dla administratora, jak i dla użytkownika, który ma możliwość zmiany parametrów powietrza w obrębie zajmowanego pomieszczenia. Oprócz redukcji powietrza nawiewanego w każdym pomieszczeniu system dąży do całkowitego (albo największego możliwego) otwarcia przepustnic regulatorów, co w efekcie przekłada się na maksymalne możliwe zmniejszenie obrotów wentylatora. Takie działanie skutkuje optymalnym zużyciem energii elektrycznej przez silniki wentylatorów. Mniejszy przepływ powietrza to również dłuższy czas użytkowania filtrów powietrza, czyli realne oszczędności.

Regulacja wentylacji okiem ekspertów

Dyrektywa unijna 2018/844/EU wprowadziła zmiany w istniejących dyrektywach EPBD oraz EED. Ogólnie można powiedzieć, że zmiany idą w kierunku wyposażania infrastruktury technicznej w automatykę. Jej zadaniem będzie polepszenie warunków środowiskowych wewnątrz pomieszczeń wraz z optymalizacją zużycia energii, aby w mniejszym stopniu wpływać na środowisko naturalne. System iFlow doskonale wpasowuje się w nowe trendy. Oszczędza energię elektryczną oraz cieplną przy jednoczesnym utrzymaniu komfortu użytkowników.

Regulacja wentylacji z poziomu aplikacji?

Ponadto, ponieważ idziemy z duchem postępu, system może być sterowany z poziomu aplikacji na smartfony lub tablety, co pozwala obsługiwać go dosłownie bez ruszania się z miejsca. Więcej informacji o możliwościach, jakie daje system, można znaleźć w instrukcji instalatora oraz w poradniku dla projektanta.

Autor
Michał Cisowski

Manager ds. Systemów VAV – SMAY

Szymon Płonczyński

Zastępca Kierownika Działu Projektowego – SMAY

Bądź na bieżąco

Chcesz wiedzieć więcej na temat optymalnych rozwiązań przy doborze oraz projektowaniu instalacji wentylacyjnych? Zapisz się do naszego newslettera:




Chcesz kupić nasze produkty?

Przejdź na listę dystrybutorów i znajdź dostawcę w swoim województwie.

Zainteresowały
Cię nasze rozwiązania?

Porozmawiajmy
osobiście.